close
close

Hoe mondelinge geschiedenissen familieverhalen tot leven brengen

Je familie en vrienden vinden ze misschien niet interessant, maar het is aan jou om vragen te stellen die bewijzen dat ze ongelijk hebben

“Ik heb lange uren bij mijn moeder van 90 jaar en haar broer van 92 jaar doorgebracht, naar hen luisterend over hun verspilde jeugd, en hier en daar vragen gesteld”, zegt Helen Chapman, een auteur uit Kentucky die graag mondelinge geschiedenissen verzamelt. “Sommige van hun verhalen zijn in mijn boeken terechtgekomen, zoals de jongens die de vuilniswagen door de steegjes volgden met vleermuizen (ze leken op cricketbats). Het afval werd buiten gezet in schepelmanden. De mand werd gedumpt en ratten eruit zouden springen. De jongens probeerden de ratten als het ware ‘op de vleugel’ te vangen.”

Een persoon die mondelinge familiegeschiedenis deelt en naar oude foto's kijkt.  Volgende Avenue
“Mondelinge geschiedenissen bewaren de persoonlijke herinneringen die anders misschien zouden verdwijnen.” | Credit: Getty

Om ze op weg te helpen, zegt Chapman: ‘Het enige wat ik hoef te doen is mijn oom vragen naar het recept van mijn betovergrootmoeder voor fruitcake of kippensoep, en dan gaan we naar de races. Of ik maak een maaltijd klaar. zoals mijn grootmoeder maakte toen ze jong waren, zoals sauerfleisch (zuur gekruid varkensvlees) en aardappelknoedels. Uiteindelijk praatten we aan tafel totdat de jus stolde tot een brood.

‘Het enige wat ik hoef te doen is mijn oom vragen naar het recept van mijn betovergrootmoeder voor fruitcake of kippensoep, en dan gaan we naar de races.’

Beschouwd als het verzamelen van informatie over gebeurtenissen die mensen zijn overkomen of hebben meegemaakt, ongeacht of ze afkomstig zijn van een familie, een gemeenschap of een ander collectief, bewaren mondelinge geschiedenissen de persoonlijke herinneringen die anders zouden kunnen verdwijnen. Sommigen zeggen dat mondelinge geschiedenissen zijn begonnen toen mensen begonnen te praten, en dat grottekeningen en hiërogliefen picturale afbeeldingen zijn van die geschiedenissen.

Ze werden in de jaren zestig steeds populairder toen draagbare bandrecorders toegankelijker werden. “De populariteit nam weer toe toen de Covid-pandemie en het sociale isolement begonnen”, zegt Zach Ellis, oprichter en CEO van TheirStory, Inc. “We ontwikkelden meer een intellectuele behoefte aan menselijke verbinding, dus er was waarschijnlijk een opleving in die tijd.”

TheirStory is een platform voor interviews op afstand dat gemeenschappen helpt bij het verzamelen, bewaren en gebruiken van de audiovisuele verhalen van hun leden. “We hadden een limiet voor persoonlijke ontmoetingen, en toen kwam Zoom”, zegt Ellis. “Vaak is deze uitwisseling op afstand, goedkoop en geografisch gezien net zo nuttig. Veel podcasters zijn mondelinge historici.”

Geschiedenis verzamelen, vragen onder ogen zien

Organisaties, bedrijven en universiteiten begonnen herinneringen te verzamelen. Hun interesses variëren van het Borscht Belt Museum in Ellenville, New York, het Reginald F. Lewis Museum in Baltimore, het Museum of Modern Art in New York en de USC Shoah Foundation in Los Angeles, die begon als een manier om de Holocaust te beschrijven.

Wanneer u besluit mondelinge geschiedenissen te verzamelen, wordt u met veel vragen geconfronteerd. De eerste is of u probeert vaardig en vertrouwd te raken met het proces (door te lezen of lessen/webinars te volgen) of er gewoon inspringt omdat sommige mensen in uw familie ouder of kwetsbaar zijn en mogelijk niet lang genoeg leven om voldoende te leren.

Naast TheirStory kun je instructielessen, vragen die je kunt stellen en andere tips en ideeën vinden op sites als Oral History Summer School, NPR’s StoryCorps, Baylor University Institute for Oral History, A Life Untold en Ancestry.com.

Het Instituut voor Mondelinge Geschiedenis biedt bijvoorbeeld elk jaar een selectie trainingsworkshops aan, waaraan deelnemers vanuit het comfort van hun eigen huis of kantoor kunnen deelnemen.

Een groot probleem waarmee u te maken kunt krijgen, is dat uw familie en vrienden hen misschien niet interessant vinden. Het is aan jou om vragen te stellen die bewijzen dat ze ongelijk hebben.

Barbara Mistrik, een gepensioneerde architect, zegt: “Ik doe onderzoek naar de familiegeschiedenis voorafgaand aan een reünie, waarbij ik wat ik vind beschikbaar wil maken voor neven en nichten. Ik ben nu het vrouwtje en de oudste neef van zo’n 22 oorspronkelijke neven en nichten. Ik heb al een aantal vragen beantwoord over mijn Slowaakse grootouders, ouders en de halfbroers van die grootmoeder.”

“Er zijn zoveel vragen die ik aan beide kanten nooit aan mijn grootouders heb gesteld en daar ben ik verdrietig om.”

Ze vervolgt: ‘Interessant genoeg stierven beide halfbroers een opmerkelijke dood. De ene was de enige dood in een openbaar zwembad in Pittsburgh dat seizoen en de andere was op de huwelijksreceptie van mijn tante. Beiden stierven aan een hartaanval, maar de omstandigheden brachten de sterfgevallen in het nieuws. Ik herinner me wel dingen waar mijn jongere neven niet bij waren en ik hoop dat sommigen het wel willen horen. Net als onze oudste tante ben ik de enige die het dorp van mijn grootvader in (nu) Slowakije bezoekt.”

De New Yorkse publicist Lisa Hancock-Janey zegt: “Ik vind mondelinge geschiedenissen geweldig en ik ben van plan mijn vader en moeder op te nemen tijdens mijn volgende reis om hen te bezoeken. Er zijn zoveel vragen die ik aan beide kanten nooit aan mijn grootouders heb gesteld en ik ben verdrietig daarover.”

Als haar wordt gevraagd wat haar eerste vraag zal zijn, zegt ze: ‘Als je iets anders ter wereld had kunnen zijn, wat had je dan graag willen zijn?’ Nu die vraag uit de weg is, begint de echte geschiedenis.”

Open vragen stellen

Merk op dat zowel Mistrik als Hancock-Janey open vragen stellen die verhalende antwoorden nodig hebben in plaats van ja/nee-antwoorden. Een ander uitgangspunt kan een fotoalbum of homemovies zijn. Vraag of de trouwjurk met de hand of op maat is gemaakt, door wie? Is het doorgegeven? Kwam het gezin regelmatig bijeen of alleen bij speciale gelegenheden? Het vinden van de lijst met top tien populaire liedjes of krantenkoppen op een specifiek tijdstip kan herinneringen oproepen.

De vragen waarvan ik spijt heb dat ik ze niet aan mijn vader heb gesteld, waren: wist hij van het Vrijheidsbeeld toen hij en zijn gezin naar dit land kwamen? Heeft hij het gezien toen ze de haven van New York binnenvoerden? Ik heb het aan de neven (kinderen) van zijn oudere broers en zussen gevraagd, maar zij hebben het ook nooit aan hun ouders gevraagd.

De vragen waarvan ik spijt heb dat ik ze niet aan mijn vader heb gesteld, waren: wist hij van het Vrijheidsbeeld toen hij en zijn gezin naar dit land kwamen? Heeft hij het gezien toen ze de haven van New York binnenvoerden?

Ellis zegt: “Bij het opnemen van verhalen met onze ouders ontdekten we dat het het gemakkelijkst was om te beginnen met het opnemen van ieders favoriete levensverhalen. Je weet wel, de verhalen die je ze al duizend keer hebt horen vertellen en waar je altijd met je ogen naar rolt, voordat je dieper doorvraagt. Dit is voor iedereen een gemakkelijke manier om te wennen aan het format en de technologie, en om zich op zijn gemak te voelen bij het voeren en opnemen van zinvolle gesprekken.’

Het interview vastleggen

Steven Sielaff, Senior Editor & Collection Manager, Baylor University Institute for Oral History (BUIOH); Hoofdredacteur, Sound Historicus, Texas Oral History Association (TOHA); en Associate Director, Oral History Association (OHA) zegt: “Ik hou van de oral history-industrie en de verscheidenheid aan interviews. Het zijn enkele van de vriendelijkste mensen die geïnteresseerd zijn in het praten met nieuwe mensen en het verkennen van nieuwe horizonten.

“Het is belangrijk”, zegt Sielaff, “om het interview in een rustige kamer op te nemen. Het reukvermogen is belangrijk als er koekjes worden gebakken of als iemand de favoriete sigaar van opa rookt.”

Voor een andere vraag stelt hij ‘een kaart voor van het gebied waar het gezin is opgegroeid’, misschien een oude en een huidige, om de verschillen op te merken. Hij denkt dat een kleine recorder, misschien $ 200, goed werkt. ‘Zet hem aan en leg het op een tafel in de buurt en iedereen vergeet het.” Onderbreek ook niet. Stel vervolgvragen.

Afhankelijk van hoeveel mensen je interviewt, hoor je waarschijnlijk verschillende facetten van iemands leven. Iemand kan door sommigen bekend staan ​​als een klassenclown of een feestbeest, en door anderen als een streng zakenman.

Sinds de populariteit van DNA-tests zijn er een groot aantal ‘door ouders niet verwachte’ resultaten geweest. Dit kan het gevolg zijn van een niet genoemde adoptie, een sperma- of eiceldonor of promiscuïteit. U kunt overwegen hoe dit zal worden behandeld. De film ‘Stories We Tell’ van Sarah Polley kan u helpen uw problemen op te lossen als het onderwerp zich voordoet.